Onbewuste onbedoelde uitsluiting

Zoals de titel al zegt, gebeuren sommige dingen onbewust. Ik ga er niet van uit dat situaties beschreven in dit blog bewust ontstaan. Ook ga ik er van uit dat ze onbedoeld zorgen voor uitsluiting van één of meer medewerkers.

Medewerkers kunnen last hebben van angsten, of een dieet volgen. Of misschien hebben ze wel een niet-zichtbare fysieke beperking. Die kan de medewerker hebben zonder dat ze invloed hebben op de normale werkzaamheden. De medewerker zal dan vaak ook niet vertellen dat hij het heeft. Dit soort zaken zijn dus onzichtbaar voor collega's en werkgevers. Ze kunnen echter wel een beperking vormen voor de medewerker als wordt afgeweken van de normale werkzaamheden. Dan kun je denken aan bedrijfsuitjes, zakenlunches, seminars, beurzen. Dit kan incidenteel zijn, bijvoorbeeld een bedrijfsuitje. Of frequent, zoals bijvoorbeeld de maandelijkse lunchvergadering.

Om dit uit te leggen, maken we gebruik van drie voorbeelden.

Willem werkt als accountant. Het bureau waar Willem werkt heeft een mega-order afgesloten en om dat te vieren gaat iedereen naar grote hoogte: Met zijn allen eten op de Euromast. Iedereen laaiend enthousiast, behalve Willem. Want Willem heeft hoogtevrees. Maar Willem durft dat niet toe te geven, dus Willem meldt zich af voor het etentje. Iedereen heeft een topavond. Behalve Willem. Want Willem had er best bij willen zijn. Maar niet op de Euromast.

Het bedrijf van Chantal heeft een hip uitje bedacht. Dit jaar gaat iedereen naar een escape room. Chantal wordt al misselijk als ze er aan denkt om opgesloten te worden. Laat staan met haar collega's. Chantal verzint een smoesje dat ze naar de tandarts moet, toevallig precies op dat moment. Afzeggen kan uiteraard niet, afspraken worden maanden van tevoren gemaakt. Voor het etentje erna is Chantal wel van de partij. Tijdens het eten zijn haar collega's lyrisch over de escape room. Chantal lacht het maar een beetje weg: "Bij mijn tandarts wegkomen om hier op tijd te zijn was anders ook een behoorlijke escape."

Lucas is de manager van Fleur. Het valt Lucas op dat Fleur eigenlijk altijd haar eigen lunch meeneemt naar de maandelijkse lunchvergadering. Hij wordt er eigenlijk wel een beetje nieuwsgierig van. Er zijn redenen te over waarom Fleur haar eigen lunch meeneemt, maar ook redenen genoeg voor Fleur om die voor zich te houden.

Fleur heeft haar dieet wel eens besproken met haar vorige manager. Daar werd toen zo lacherig op gereageerd dat Fleur het maar op heeft gegeven en tegenwoordig haar eigen lunch meeneemt. Leuk is het niet, wel noodzakelijk. Fleur merkt dat ze inmiddels helemaal niet zo blij naar het lunchoverleg gaat.

Kortom

Zowel het bedrijf van Willem als dat van Chantal hebben de beste bedoelingen. Gewoon gezellig met zijn allen iets leuks beleven. En dat lukt ook voor bijna iedereen. Maar niet voor de mensen met angsten.

Omdat voor Willem en Chantal geldt dat dit soort uitjes vaak incidentele gebeurtenissen zijn, valt het eigenlijk niemand binnen de organisatie op waarom ze er niet zijn. Als iemand zegt dat ze een andere afspraak heeft, heb je nou eenmaal geen reden om daaraan te twijfelen. Pas op het moment dat Chantal een keer moppert dat ze nooit met de lift durft, ga je met haar in gesprek. Misschien kom je er dan zelfs wel achter dat ze claustrofobisch is. Maar als Chantal niet wil dat jij dit weet, weet jij het niet.

Voor Willem geldt hetzelfde. Pas op het moment dat Willem aangeeft dat hij vreselijke hoogtevrees heeft en daarom niet mee is gegaan, weet je het zeker. Zelfs als Willem zegt dat hij vreselijke hoogtevrees heeft, leg je misschien niet eens de link naar dat eenmalige etentje op de Euromast.

En hoewel Fleur met de beste bedoelingen heeft besloten haar eigen lunch mee te nemen, had hier natuurlijk best een mouw aan gepast kunnen worden. Er kunnen ook andere broodjes besteld worden voor Fleur, dat is echt niet heel veel moeite.

Hoe groter je organisatie is, hoe vaker de kans op dit soort vormen van uitsluiting. Volkomen onbewust. Je weet namelijk helemaal niet dat het gebeurt. Medewerkers schamen zich ervoor, of voelen zich gewoon ongemakkelijk. En volledig onbedoeld. Als je iets niet weet, kun je er ook geen rekening mee houden.

Wat dan wel?

Na het lezen van dit blog, heb je eigenlijk geen excuus meer. Zoek de dialoog op met je collega's/werknemers. Zijn er dingen die jij zelf verborgen houdt? Dan zijn die er voor de anderen ook.

En dan nog even dit. Toch nog even een paar cijfers.

• 1 op de 7 mensen volgt een dieet
• 1 op de 20 mensen eet vegetarisch
• 1 op de 11-14 mensen heeft last van een fobie. Veel voorkomende fobieën zijn hoogtevrees of vrees voor spinnen.
• 1 op de 14 mensen heeft diabetes