Oproepovereenkomsten en de WAB
Per 1 januari gaat de Wet Arbeidsmarkt in balans (WAB) gelden. Deze wet is aangenomen om een gedeelte van de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) te repareren. Eén van die reparaties is het vastleggen van een definitie van een oproepovereenkomst.
Wat is een oproepovereenkomst?
Er zijn momenteel een aantal verschillende contractvormen die vallen onder de term oproepovereenkomst. Dit zijn de 0-urencontracten, de min-maxcontracten en een aantal uitzendcontracten.
0-urenconract
De meeste mensen zullen de term 0-urenconract herkennen. De werknemer wordt alleen betaald voor de gewerkte uren en van tevoren staat niet vast hoeveel uren er gewerkt gaan worden. De medewerker wordt "opgeroepen" om te komen werken, vandaar de naam oproepovereenkomst.
Als een medewerker een oproepovereenkomst heeft kan het zo zijn dat hij de ene maand 80 uur werkt en de volgende helemaal niet.
Een voorbeeld
Katinka (18) werkt als afwashulp in een restaurant en heeft een 0-urencontract. Ze wordt alleen opgeroepen als het heel erg druk is en er veel meer afwas is dan verwacht. Zo werkt ze de ene zaterdag wel, dan drie weekenden helemaal niet. Soms werkt ze ineens vier avonden achter elkaar. Haar baas laat soms op het allerlaatste moment weten dat ze nodig is. Soms staat ze in de restaurantkeuken en is ze ineens niet meer nodig. Katinka vindt dit bloedirritant, maar haar baas betaalt goed.
Min-max
Een min-maxcontract houdt in dat er een gegarandeerd minimum aantal uren is dat er gewerkt wordt én een gedeelte flexibel is. Voor het flexibele gedeelte wordt de medewerker ook opgeroepen. De medewerker mag werkuren in het flexibele gedeelte niet weigeren. Dat mag wel voor oproepuren boven het maximum.
Het is niet de bedoeling dat de medewerker altijd meer dan het minimumaantal uren werkt. In dat geval hoort het aantal minimumuren verhoogd te worden. Het meer werken dan het aantal minimumuren is incidenteel en is bijvoorbeeld om drukte in een bepaald seizoen op te vangen.
Een voorbeeld
Sander (22) werkt in de zorg. Hij heeft een min-maxcontract van minimaal 12 tot maximaal 20 uur per week. Het valt Sander op dat hij de afgelopen paar maanden eigenlijk steeds 18 uur per week heeft gewerkt en niet, zoals gewoonlijk, alleen in de wintermaanden. Het is inmiddels maart, dus Sander werkt al zeker 4 maanden 18 uur per week. Hij gaat in overleg met zijn leidinggevende om het minimum bij te laten stellen.
Uitzendcontracten
Ik doel hiermee op de flexcontracten die vallen onder de ketenregeling. Je mag 3 keer een tijdelijk contract krijgen en de tussenperiode is korter dan 6 maanden. Daarna gaat een tijdelijk contract automatisch over in een vast contract. Als je via een uitzendbureau werkt en je doet 3 keer hetzelfde soort werk bij verschillende werkgevers, geldt de ketenregeling ook.
Wet Arbeidsmarkt in Balans
Zoals ik in de eerste alinea ook al aangaf, is de WAB er om een aantal dingen in de Wet Werk en Zekerheid te repareren. De overheid is van mening dat de arbeidsmarkt uit balans raakte door het grote aantal flexcontracten. Vooral jongeren hebben deze contractvorm.
En wat verandert er dan?
De belangrijkste verandering is het vastleggen van een definitie van een oproepovereenkomst. Die was er nog niet. Daarnaast is een hele belangrijke verandering dat de werkgever na een jaar verplicht wordt een contract aan te bieden over het aantal gewerkte uren in het vorige jaar.
Stel dat je elke week gemiddeld 12 uur hebt gewerkt, dan wordt je een contract aangeboden voor 12 uur per week. Biedt jouw werkgever jou een contract aan voor 9 uur per week dan heb je nog steeds recht op het loon voor 12 uur per week. Ook als je er maar 9 hoeft te werken.
Ook is vastgelegd dat de medewerker maximaal 4 dagen van tevoren wordt opgeroepen. Hier mag per CAO van worden afgeweken tot een termijn van 24 uur. De termijn mag nooit korter zijn dan 24 uur. Is de medewerker toch niet nodig, maar wel opgeroepen? Dan blijft het recht op loon.
